Opinie | Na de stunt

Met de spectaculaire bevrijding van vier gijzelaars door Israëlische special forces is het beeld over de oorlog in Gaza en de kans op een bestand weer een beentje gekanteld. Voor de Israëliërs, van links tot rechts, was het een moment van euforie, voor Netanyahu een kortstondige politieke reddingsboei, voor Gaza een trieste dag met alweer honderden doden, en voor de bemiddelaars een extra complicatie. Misschien wel de wonderlijkste positie is die van de Amerikanen. Geruchten dat die, met speciale adviseurs die al een tijdje in Israël zijn, hebben geholpen met de planning van wat een enorme stunt was, zijn inmiddels van weerskanten bevestigd. Bij die planning behoorde bijvoorbeeld het bouwen van levensgrote maquettes om mee te oefenen. Tegelijkertijd zet de regering-Biden Israël, en vooral Hamas, onder druk om de wapens neer te leggen. ‘Wie gelooft dat de reddingsactie de regering ontslaat van de plicht om een deal te sluiten, leeft in een fantasiewereld’, schreef de invloedrijke columnist Nahum Barnea in Yediot Aharonot’, de grootste Israëlische krant. De urgentie werd onderstreept door drie gebeurtenissen. De eerste was de haast waarmee Netanyahu zich naar de bevrijde gijzelaars spoedde om de eer van zijn succes op te eisen, tot woede van familieleden van de 120 overige gijzelaars, dood of levend, die zelden iets van de premier horen. De tweede was het aftreden van oud-legerleider Benny Gantz uit het oorlogskabinet, omdat Netanyahu weigert met een exitstrategie te komen.  Daarmee verdwijnt het enige gematigde lid en radicaliseert het team van Netanyahu nog meer — waarmee Gantz het tegenovergestelde bereikt van wat hij wil. En de derde was de door de VN-Veiligheidsraad aangenomen Amerikaanse resolutie voor het afdwingen van een wapenstilstand. Opmerkelijk omdat Amerika resoluties van andere Raadsleden die een wapenstilstand eisten met veto’s heeft tegengehouden. En nog opmerkelijker omdat Hamas ‘bereid is over de details te onderhandelen’, wat niet hetzelfde is als onvoorwaardelijke aanvaarding.  De hoop is — opnieuw — gevestigd op de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Anthony Blinken. Die maakt zijn achtste rondreis door het Midden-Oosten. De nadruk zal liggen op het warm houden van de relatie met Qatar en Egypte. Volgens Ha’aretz zet Qatar Hamas onder druk door de leiders die daar wonen te dreigen met verbanning als ze de wapenstilstand niet uitvoeren.  Egypte zet vooral in op het overtuigen van Israël dat een wapenstilstand de enige optie is om de overgebleven gijzelaars vrij te krijgen. Maar de belangrijkste rol speelt Amerika. Bidens boodschap aan Netanyahu is: wij hebben bewezen Israël openlijk en in het geheim te steunen, het is tijd om te laten zien dat je die steun waardeert en naar ons luistert. Amerika is het laatste bastion van steun. Israël kan zich niet veroorloven die te verliezen.See omnystudio.com/listener for privacy information.